کد مطلب:188940 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:214

پایداری و گذشت
امام همام همانند سایر امامان اسوه پایداری و مقاومت در برابر ناملایمات اجتماعی و فردی می باشد. امام در مدت عمر شریفش با انواع ناملایمات گریبان گیر بود. هم رویدادها و چالشگری های اجتماعی و هم رخدادهای فردی و خانوادگی.

در مورد حوادث اجتماعی امام از آغازین روزهای كودكی خویش همراه كاروان جدش سالار شهیدان، شاهد جنایات دلخراش كربلا بود. وی در حالی كه كودكی سه چهار ساله بود، حوادث ناگوار كربلا را شاهد و ناظر بود و خود یكی از كودكان اسیر شده بدست ستمگران اموی بود.

امام مقاوم و همام در برابر ظلم و ستم بی حد آنان پایداری و مقاومت نمود و سختی ها و شكنجه ها را به جان خریدار شد. در هنگام نوجوانی جامعه امام همراه با رخ دادهای بزرگ مانند قیام توابین، فاجعه دلخراش و جنایت بار حره، و كشتارها و درگیری های امویان با زبیریان و... بود.

در زمان جوانی و بخصوص در دوران امامت بیست ساله حضرت امام همام شاهد انواع ظلم و ستم ها بر هواداران تشكل همسوی اهل بیت كه از جانب حزب عثمانیه تحمیل می شد، بود.

این دوران كه دوران ستم و سیاه حزب عثمانیه است؛ حاكمان اموی با



[ صفحه 76]



یاران اهل بیت رفتاری بسیار خشن در پیش گرفته اند. حجاج ها و عبیدالله بن زیادها بر عراق و حجاز سلطه یافته اند و به دستور حاكمان حزب عثمانیه از هیچ جنایتی فروگذار نبودند. هزاران محب و شیعه علی را قتل عام نمودند. دست و پاها بریدند. چشم ها از حدقه بیرون آوردند و بر چشمان حق بین هواداران عترت میل گداخته كشیدند. هر جا كه یاران اهل بیت را دست می یافتند، در كنار هر حجر و مدری آنان را به قتل رساندند و هزاران را در زندان های وحشتناك امویان حبس كردند.

امام همام در برابر ناهنجاری های اجتماعی صبر و پایداری پیشه می كند و تمام این ستم ها را تحمل می نماید. امام همام با نوشیدن این جرعه های ناگوار مسؤولیت مهم فرهنگ و اجتماعی و سیاسی خویش را تداوم می بخشد و نیز در دوران امامت حضرت انواع ناملایمات، تهدیدها، احضارها و حبس ها را نسبت به خودش از جانب حاكمان اموی تحمل می نماید.

این ها نمونه هایی از ناملایمات اجتماعی است كه نوعا از جانب حزب عثمانیه در جامعه امام جریان داشته و امام همام نیز، با رویی گشاده از آنان استقبال نموده و تلخی ها را بر جان خویش هموار ساخته است.

در زندگی شخصی نیز رویدادهای تلخ را به زیباترین شكل بر خود هموار می سازد. در زندگی شخصی ناگواری های تلخ كه نمونه های آن در تاریخ آمده رخ داده است، كه برای همه انسان ها به ویژه پیروان حضرت جای اندیشه دارد. چند نمونه:

در حالی كه امام با برخی از اصحاب خویش نشسته بود، یكی از غلامان حضرت خبری سری را با حضرت در میان می گذارد. امام بعد از



[ صفحه 77]



شنیدن خبر این سخنان را به زبان جاری می سازد: سپاس خدای را بر نعمتی كه ارزانی داشت و آن چه را گرفت از آن خودش است، آنان را از گریه باز دارید، با صبر و پایداری آماده تجهیز میت شوید به آن كنیز هم بگویید، هیچ آسیبی به تو نخواهد رسید. نگران خویش مباش، وحشت تو را فرا نگیرد. تو را در راه خدا آزاد ساختم... انت حرة لوجه الله لما تداخلك من الروع.

بعد از این سخنان صحبت خویش را ادامه می دهد! از امام پرسیدند چه خبر شده است. آن گاه امام حادثه تلخ را بازگو می كند كه كودكم از دوش كنیز افتاده است و رحلت كرده است. من دستور تجهیز كودك را دادم و كنیز را هم آزاد ساختم، انه قد سقط من جاریة كانت تحمله فمات. [1] .

همچنین امام به یكی از فرزندانش بسیار علاقه مند بود. به طوری كه وقتی فرزند امام بیمار شد، بر امام ترسیدند كه چگونه این رخداد را تحمل خواهد كرد. تا این كه فرزند حضرت از دنیا رفت. بعد از رحلت فرزند امام برخلاف انتظار آرام گرفت. وقتی از وی سؤال شد كه چگونه با این علاقه زیادی كه به این فرزند داشتید، قرار گرفتید؛ امام با قلبی مطمئن و با آرامش كامل كه نشان رضایت به مشیت الهی داشت، این گونه اظهار داشت كه ما خدا را می خوانیم و دعا می كنیم و آن چه خدا دوست می دارد از خدا می خواهیم. لیكن اگر اتفاقی افتاد كه آن را دوست نداشتیم تسلیم رضای خدا هستیم، انا ندعو الله فیما یحب فاذا وقع ما نكره لم نخالف الله فیما یحب [2] .



[ صفحه 78]



این ها نمونه هایی از صبر و پایداری امام در زندگی شخصی است، كه این گونه تسلیم مشیت الهی است. ناملایمات را با رویی گشاده در آغوش می گیرد و مصیبت ها را بر خود هموار می سازد. در موارد شخصی این گونه گذشت و سخاوت دارد. شاید افراد عادی در چنین مواردی، كنیز را كه كودك از دوش وی بیافتد و بمیرد تنبیه نمایند، لیكن امام رؤوف و مهربان، نه تنها وی را تنبیه نمی كند، بلكه برای حفظ آرامش روحی وی و فرو نشاندن رعب و اضطرابی كه كنیز را فرا گرفته است؛ نخست كنیز را آزاد می سازد، آن گاه به تجهیز فرزند خویش می پردازد! این نمونه ها در رفتار اجتماعی چه افرادی یافت می شود؟!

این گونه است كه رفتار امامان سراسر درس پایداری و صبر، سراسر گذشت و مهربانی است. این گونه است كه رفتارهای اجتماعی و شخصی آنان الگوی پایدار برای همیشه ی زمانها می باشد.


[1] عيون الاخبار و فنون الآثار، ص 218، اعلام الهدايه، ج 7، ص 28.

[2] تاريخ دمشق، ج 54، ص 294، عيون الاخبار ابن قتيبه، ج 3، ص 57، اعلام الهدايه، ج 7، ص 28.